Perakende Mal ve Hizmet Satışı Yapan İşletmelerde, Eft-Pos Cihazlarının Kullanımına İlişkin Düzenlemeler ve Dikkat Edilecek Hususlar

• Perakende MAL ve HİZMET satışı yapan Birinci ve İkinci Sınıf TÜCCARLAR bu faaliyetlerinde Ödeme Kaydedici Cihazları (ÖKC-Yazarkasa) kullanmaları zorunludur (3100 Sayılı Kanun ve VUK Mük.257, 426 SN VUK GT. Md.2)

• Faaliyetlerinde ÖKC kullanım zorunluluğu olan mükellefler 1/10/2013 tarihinden itibaren Eski Nesil ÖKC yerine YENİ NESİL ÖKC kullanmaları zorunlu hale gelmiştir. (426 SN VUK GT. Md. 4)

• Faaliyetlerinde Seyyar EFT-POS Cihazı kullananlarla Yol Kenarı Otopark İşletmeleri 1/10/2013 tarihinden itibaren, bu cihazları yerine EFT-POS ÖZELLİKLİ YENİ NESİL ÖKC kullanmaları zorunluluğu bulunmaktadır (426 SN VUK GT. Md. 4/a,b)

• Perakende mal ve hizmet satışlarının gerçekleştirilmesinde kullanılan satış uygulama yazılımları ile kartlı ödemelerin alınmasına imkân sağlayan EFT-POS cihazlarının Yeni Nesil ÖKC’lerle entegre ve bağlantılı çalışması zorunludur (483 SN VUK GT, Md.8)

• Yeni Nesil ÖKC kullanma mecburiyeti kapsamına giren ve faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli YN ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerin, mevcut seyyar EFT-POS cihazlarını EFT-POS özellikli YN ÖKC’ler ile değiştirmeleri zorunlu olup, 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamında banka kartı veya kredi kartı kabulünü sağlamak amacıyla işyerleriyle anlaşma yapan bankalar ya da kuruluşlar ile 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamındaki ödeme hizmeti sağlayıcıları (Ödeme Kuruluşları ile Elektronik Para Kuruluşları) tarafından da anılan mükelleflere seyyar EFT-POS cihazlarının verilmemesi gerekmektedir. (483 SN VUK GT. Md.10)
• Eski Nesil ÖKC’ler (mali hafızaları dolmamış olanlar dahil) 1/7/2024 tarihinden itibaren mükelleflerce kullanılması mümkün olmayıp, bunlar yerine YENİ NESİL ÖKC’lerin kullanılması zorunluluğu bulunmaktadır (557 SN VUK GT. Md.4).

• Eski nesil ÖKC’lerin en geç 1/7/2024 tarihine kadar 60 SN ÖKC Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslara göre hurdaya ayrılması zorunludur.

• Banka vb. kuruluşlar tarafından mükelleflere; seyyar EFT-POS (mobil pos da denmektedir) veya kablo ile bağlanılan EFT-POS cihazı (masaüstü pos cihazı da denmektedir) verilmeden önce GİB sistemlerinden mükelleflerin Seyyar EFT-POS cihazı veya masa üstü EFT-POS cihazı kullanıp kullanamayacağı elektronik ortamda sorgulanması zorunlu olup, GİB sorgu sisteminden; ÖKC kullanım zorunluluğu bulunan mükelleflere Seyyar EFT-POS cihazı verilemez ve Basit/bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil ÖKC’si bulunmayan perakende mal ve hizmet satışı yapan mükelleflere masa üstü EFT-POS cihazı verilemez cevabı dönülmektedir.

• EFT-POS özellikli Yeni Nesil ÖKC’ler bünyesinde EFT-POS altyapısını barındırmakta olduğundan bu tür yeni nesil ÖKC’lere kablolu yöntemle banka vb. kuruluşların EFT-POS cihazları bağlanamaz.

• Kablolu EFT-POS cihazlarının, Basit/Bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil ÖKC’ler ile bağlantısı yapılarak kullanılması zorunluluğu bulunmaktadır (483 SN VUK GT, Md.8/1)

• Perakende mal ve hizmet satışlarının gerçekleştirilmesinde yararlanılan satış uygulama yazılımları ile bunların üzerinde çalıştığı bilgisayar vb. donanımların (sipariş alma işlemlerinde kullanılan mobil el terminalleri ile sipariş bilgilerini gösteren ve mali geçerliği olmayan fiş veya belgeler üreten cihazlar dahil) Yeni Nesil ÖKC’lerle bağlantı ve iletişiminin “Gelir İdaresi Başkanlığı ÖKC-Harici Donanım ve Yazılım Haberleşme Protokolü GMP-3” dokümanında belirtilen iletişim protokolüne göre gerçekleştirilmesi zorunlu olup, Yeni Nesil ÖKC’leri kullanan mükelleflerin de söz konusu harici yazılım ve donanımların YN ÖKC’lerle entegre ve bağlantılı yapıda kullanılmasını temin etmek için bahse konu satış uygulama yazılım ve donanım firmaları ile Yeni Nesil ÖKC yetkili servislerine başvurup gerekli bağlantıları, yaptırmaları ve bu şekilde Yeni Nesil ÖKC ile bağlantılı olarak kullanmaları zorunludur (483 SN VUK GT, Md.8/3)
• EFT-POS cihazı banka vb. kuruluşlar tarafından işyerlerine verilen ve kartlı ödeme işlemlerinin yapılmasına olanak sağlayan ve ÖKC özelliği bulunmayan cihazlardır. Bu cihazların, kablolu bağlantı ile ve sabit internet hattı ile çalışanlarına Kablolu (Masaüstü) EFT-POS cihazı, mobil data hattı ile seyyar şekilde çalışabilenlerine Seyyar EFT-POS cihazı denmektedir.

• Ödeme Kaydedici Cihazlar (ÖKC-Yazarkasa), perakende mal ve hizmet satışında bulunan birinci ve ikinci sınıf tacirler tarafından kullanılan ve fatura verilmesi zorunluluğu bulunmayan işlemlerinde fiş vermek amacıyla kullanmak zorunda olunan cihazlardır.

• GİB ile iletişim sağlayamayan, online iletişim sağlama kabiliyeti bulunmayan ÖKC’ler Eski Nesil ÖKC olarak anılmaktadır. 1/7/2024 tarih itibariyle Eski Nesil ÖKC kullanımı tamamen sona ermiştir.

• 426 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile yürürlüğe giren YENİ NESİL ÖKC mevzuatı çerçevesinde üretilen, bilgisayar tabanlı, güvenlik seviyesi en üst seviyeye çıkarılmış olan ve GİB ile katma değerli diğer kuruluş uygulamaları ile online iletişim sağlayabilen ÖKC’lere YENİ NESİL ÖKC denmektedir. 1/7/2024 tarihinden itibaren sahada sadece YENİ NESİL ÖKC’lerin kullanılması zorunludur.

• YENİ NESİL ÖKC’lerin 2 (iki) türü vardır:

1- EFT-POS özellikli Yeni Nesil ÖKC

Seyyar-Mobil ÖKC Cihazıdır. Bünyesinde EFT POS yazılımı da vardır. Fiş ve Slip belgesi bütünleşik olarak yazarkasadan çıkmaktadır. Bu tür cihazlara ayrıca harici kablolu pos cihazları bağlanamaz. Pos yazılımlarının bu cihaz üzerine kurulması gereklidir.

2- Basit / Bilgisayar Bağlantılı Yeni Nesil ÖKC

Masaüstü ve bünyesinde EFT Pos özelliği barındırmayan, EFT Pos cihazları haricen kablolu ve GİB tarafından belirlenen güvenli iletişim protokolleri bağlanabilen cihazlardır.

• ÖKC kullanım zorunluluğu bulunan mükellefler;
  • Faaliyetlerinde Seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli Yeni Nesil ÖKC kullanmaları zorunlu olduğundan, hali hazırda ellerinde bulunan banka vb. kuruluşlardan almış oldukları Seyyar EFT-POS cihazlarını bu kuruluşlara ivedilikle iade etmeleri ve bu cihazlar yerine EFT- POS özellikli Yeni Nesil ÖKC kullanmaya başlamaları zorunludur.
  • Banka vb. kuruluşlardan masaüstü (kablolu) EFT-POS cihazları temin etmiş olanlar, bu tür EFT- POS cihazlarını Basit/Bilgisayar Bağlantılı Yeni Nesil ÖKC’ler ile bağlantılı ve entegre kullanma zorunlulukları çerçevesinde, gerekli bağlantı işlemlerini ivedilikle yaptırmaları ya da banka vb. kuruluşlara iade etmeleri zorunluluğu bulunmaktadır.

• 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen “Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetimi Sistemi (GMÖEBYS)” çerçevesinde Hazine ve Maliye Bakanlığından izin alan İşletici Kuruluşlar tarafından izin alınmış cihaz ve sistemleri kullanan mükellefler, bu cihaz ve sistemlerini (mobil cihaz/sistem olsa dahi) perakende mal ve hizmet satışlarında kullanmaya devam edebileceklerdir.