| VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2023-01 | TARİH: 01.01.2023 |
Gelir Vergisi Kanunu’nun 123 üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86 ve 103 üncü maddelerinde yer alıp, 2021 yılında uygulanan had ve tutarların 24/11/2022 tarihli ve 32023 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:542) ile 2022 yılı için % 122,93 (yüz yirmi iki virgül doksan üç) olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle belirlenerek, 2023 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar Hazine ve Maliye Bakanlığınca çıkarılan ve 30 Aralık 2022 tarihli ve 32059 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 323 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde ilan edilmiştir.
Tebliğde 2023 yılında elde edilecek gelirlerle ilgili uygulanacak bazı maktu tutarlar aşağıdaki gibi belirlenmiştir.1
1 Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, Kanunun 19, 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarların, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanacağı, bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların %5’ini aşmayan kesirlerinin dikkate alınmayacağı, Cumhurbaşkanının, bu surette tespit edilen had ve tutarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkili olduğu hükmü yer almaktadır.
Aynı maddenin üçüncü fıkrasında da 103 üncü maddede yer alan vergi tarifesinin gelir dilimi tutarları hakkında da bu hükmün uygulanacağı öngörülmüştür.
1- Maktu Tutarlar
| Nevi | Madde No | 2022 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) | 2023 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) | |||||
| İnternet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yapılan satışhasılatı istisnası tutarı | 9/10 | 320.000 | 700.000 | |||||
| Gayrimenkul Sermayeİratlarına ilişkin Konut Kira Geliri İstisnası | 21 | 9.500 | 21.000 | |||||
| Hizmet Erbabına İşyeri ve İşyeri Müştemalatı Dışında Kalan Yerlerde Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatlereİlişkin İstisna Tutarı | 23/8 | 512 | 110 | |||||
| İşverenlerce hizmeterbabının işyerine gidip gelmesi için sağlananmenfaatlere ilişkin istisnatutarı | 23/10 | 17 | 56 | |||||
| Engellilik İndirimi | 31 | SakatlıkDerecesi | İndirim Tutarı | SakatlıkDerecesi | İndirim Tutarı | |||
| 1 | 2.000 | 1 | 4.400 | |||||
| 2 | 1.170 | 2 | 2.600 | |||||
| 3 | 500 | 3 | 1.100 | |||||
| Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin gider yazılabilecek aylık kirabedeli tutarı | 40/1 | 8.000 | 17.000 | |||||
* 2 Yılbaşında açıklanan tutar 34 TL idi.
| Nevi | Madde No | 2022 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) | 2023 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) |
| Gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplamtutarı | 40/1 | 200.000 | 440.000 |
| Binek otomobillerde amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi vekatma değer vergisi hariç | 40/7 | 230.000 | 500.000 |
| Vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarakiktisap edildiği hallerde | 40/7 | 430.000 | 950.000 |
| Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerin Aşmaları Durumunda Gerçek Usulde vergilendirilecekleri Yıllık Kira Bedeli Tutarı sınırı | 47/2 | Büyükşehir Diğer16.000 10.000 | Büyükşehir Diğer35.000 22.000 |
| Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerden Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların aşmaları durumunda gerçek usuldevergilendirilmelerinin Sınırı | 48/1 | Alım Satım200.000 320.000 | Alım Satım440.000 700.000 |
| Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerden Alım Satım dışındaki işlerle uğraşanların aşmaları durumunda gerçek usuldevergilendirilmelerinin Sınırı | 48/2 | 100.000 | 220.000 |
| Nevi | Madde No | 2022 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) | 2023 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) |
| Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerden Alım Satım ve diğer işlerin birlikte yapılması (Yıllık Satış Tutarı+İş Hâsılatı) durumunda gerçek usulde vergilendirilmelerininSınırı | 48/3 | 200.000 | 440.000 |
| Binek otomobillerde amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi vekatma değer vergisi hariç | 68/1-4 | 230.000 | 500.000 |
| Vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarakiktisap edildiği hallerde | 430.000 | 950.000 | |
| Serbest meslek kazançları için kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birineilişkin aylık kira bedeli | 68/5 | 8.000 | 17.000 |
| Serbest meslek kazançları için gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplamtutarı | 68/5 | 200.000 | 440.000 |
| Değer Artışı Kazançlarında İstisna Tutarı | Mük.80 | 25.000 | 55.000 |
| Arızi Kazançlarda İstisna Tutarı | 82 | 58.000 | 129.000 |
| Nevi | Madde No | 2022 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) | 2023 YılındaUygulanacak Tutarlar Tutar (TL) |
| Basit usule tabi mükellefler için kazanç indirimi tutarı | 89/15 | – | |
| Tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyannameverme sınırı | 86/1-d | 3.800 | 8.400 |
| Vergiye uyumlumükelleflerinfaydalanabileceği en fazla indirim tutarı | GVK m.md.121 | 2.000.000 | 4.400.000 |
2- Vergi Tarifesi
A- Ücret Gelirleri Dışında Kalan Diğer Gelirler İçin
| 70..000 TL’ye kadar | % 15 |
| 150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 10.500 TL, fazlası | % 20 |
| 370.000 TL’nin 150.000 TL’si için 26.500 TL fazlası | % 27 |
| 1.900.000 TL’nin 370.000 TL’si için 85.900 TL fazlası | % 35 |
| 1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 621.400 TL fazlası | %40 |
B- Ücret Gelirleri İçin
| 70..000 TL’ye kadar | % 15 |
| 150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 10.500 TL fazlası | % 20 |
| 550.000 TL’nin 150.000 TL’si için 26.500 TL fazlası | % 27 |
| 1.900.000 TL’nin 550.000 TL’si için 134.500 TL fazlası | % 35 |
| 1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 607.000 TL fazlası | %40 |
Kar Hadleri Emsallerine Göre Düşük Olarak Belirlenen Bazı Mallara İlişkin Belirlenen Tutarlar
Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler belirleme yetkisi 193 sayılı Kanunun 48 inci maddesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığına verilmiştir. Bu yetki kullanılarak 2022 yılı için 21/12/2021 tarihli ve 31696 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 317) ile belirlenen tutarlar yeniden artırılmıştır.
Buna göre, anılan maddelerin ticaretini yapanların, 2023 takvim yılında da basit usulden yararlanabilmeleri için alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2022 tarihi itibarıyla aşağıda belirtilen hadleri aşmaması gerekmektedir:
| Emtianın Cinsi | Büyükşehir Belediye Sınırları Dışında Kalan Yerlerde | Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde Kalan Yerlerde | ||
| Yıllık Alım Ölçüsü (TL) | Yıllık Satış Ölçüsü (TL) | Yıllık Alım Ölçüsü (TL) | Yıllık Satış Ölçüsü (TL) | |
| Değerli Kağıt | 750.000 | 840.000 | 900.000 | 1.090.000 |
| Şeker-Çay | 550.000 | 750.000 | 700.000 | 890.000 |
| Milli Piy. Bil., Hemen Kazan, Süper Totovb. | 550.000 | 750.000 | 700.000 | 890.000 |
| İçki (Bira ve Şarap Hariç) -İspirto-Sigara-Tütün | 550.000 | 750.000 | 700.000 | 890.000 |
| Akaryakıt ( LPG hariç ) | 840.000 | 890.000 | 1.090.000 | 1.270.000 |
Belirtilen bu malların alım satımı ile uğraşanlar hakkında, basit usulün özel şartları bakımından yukarıdaki hadler dikkate alınmak suretiyle, 2/5/1982 tarihli ve 17682 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:136)’ndeki hesaplamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
4) Basit Usule Tabi Mükelleflerde Gün Sonunda Toplu Belge Düzenleme Uygulaması
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:215) ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2023 tarihine kadar devam etmesinin Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden uygun görüldüğü belirtilmiştir.
6) 2022 Takvim Yılında Elde Edilen Bir Kısım Menkul Sermaye İratlarının Beyanında Dikkate Alınacak İndirim Oranı
193 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasında, 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (6), (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yer alan menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan hesaplara ödenen faiz ve kâr payları, dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilenler hariç) fıkrada belirtilen indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu iratların beyanı sırasında indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmişti.
Gelir Vergisi Kanunu’nun indirim oranı uygulamasına yönelik 76 ncı maddesinin ikinci fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte, anılan Kanunun geçici 67 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim oranı uygulaması ile ilgili olarak, 323 Seri No.lu GVK Genel Tebliğinde aşağıdaki açıklamalar yer almaktadır.
- İndirim oranı; 213 sayılı Kanuna göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmekte olup 213 sayılı Kanun hükümlerine göre 2022 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranı % 122,93’tür. Bu dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ise % 18,14’tür. Buna göre, 2022 yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında uygulanacak indirim oranı (%122,93 /
%18,14=)% 677,67 olmaktadır.
Bu oranlar dikkate alındığında, 2022 yılı gelirlerine uygulanacak indirim oranı birden büyük çıkmaktadır.
Bu kapsamda, 2022 yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından, 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler indirim oranının birden büyük olması dolayısıyla beyan
- Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının ve ticari işletmelere dahil kazanç ve iratların beyanında indirim oranı uygulanmamaktadır.
193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, anılan Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları 1/1/2006 tarihinden itibaren nihai olarak tevkifat yoluyla vergilendirilmekte olup bu gelirlerin beyanı ve bu gelirlere indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.
Tebliğ 1.1.2023 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Sirkülerimiz, TÜRMOB’dan alınmıştır. Detaylı bilgi için sirkuler@stb-cpaturkey.com adresinden bizlere ulaşabilirsiniz. sirkuler@stb-cpaturkey.com adresinden bizlere ulaşabilirsiniz.